یکی از دستورهای بسیار مهم و کاربردی در برنامه نویسی، دستور شرطی “If” می باشد و وقتی کاربرد دارد که می خواهیم حالت های مختلف یک متغیر را بررسی کنیم و مطابق با آن بررسی، برنامه یک عمل را اجرا کند. دستورات شرطی اکثر از دو بخش تشکیل شده که یکی، آن حالتی است که شرط ما می باشد و دیگری آن حالتی است که خلاف شرط ما می باشد. ساختار دستورات شرطی به صورت زیر می باشد:
|
1 2 3 4 5 6 7 |
If شرط اول Then 'دستوراتی که با درست بودن شرط اول اجرا می شوند ElseIf شرط دوم Then 'دستوراتی که با درست بودن شرط دوم اجرا می شوند Else 'دستوراتی که با درست نبودن هیچکدام از شرط ها اجرا می شوند End If |
|
1 2 3 |
If شرط اول Then 'دستوراتی که با درست بودن شرط اول اجرا می شوند End If |
[divider style="double" top="20" bottom="20"]
مثال: برنامه ای بنویسید که نمره ای دریافت شود و وضعیت آن را در سه حالت قبول، مشروط و تجدید نمایش دهد.
در این برنامه نمرات بزرگتر یا مساوی 12 قبول، کوچکتر از 12 و بزرگتر مساوی 10 مشروط و کوچکتر از 10 تجدید در نظر گرفته می شود.
1- برای نوشتن برنامه ابتدا مانند آموزش های قبلی، برنامه Visual Studio را باز می کنید و یک پروژه جدید ساخته و وارد فرم طراحی می شوید. حال یک عدد TextBox، دو عدد Label و یک عدد Button به فرم اضافه می کنید. سپس اسم ظاهری فرم را با کلیک کردن روی آن و به وسیله قسمت “Text” در منوی Properties، تغییر دهید.
2- سپس اسم ظاهری تک تک آن را با کلیک کردن روی هر یک از آنان و به وسیله قسمت “Text” در منوی Properties، تغییر دهید.
3- همیشه به یاد داشته باشید که در برنامه نویسی فرم های فارسی بهتر است گزینه RightToLeft را فعال کنید. برای اینکار کافیست روی ابزار موردنظر کلیک کنید و گزینه RightToLeft را در منوی Properties را به حالت Yes تغییر دهید.
4- حال با کلیک بر روی هر یک از ابزار، در قسمت (Name) واقع در منوی Properties نام های واقعی و اصلی آنان را به حالت دلخواه یا در صورت لزوم به نام های زیر تغییر دهید.
Label1 ⇒ Label
Label2 ⇒ Status_Label
Button1 ⇒ Submit_Button
TextBox1 ⇒ Input_TextBox
5- حال برای ورود به قسمت کد نویسی، بر روی ابزاری که می خواهید با کلیک کردن روی آن عملیات انجام گیرد (که در اینجا دکمه Submit می باشد)، راست کلیک کنید و گزینه View Code و یا بر روی آن دابل-کلیک کنید.
6- با توجه به تصویر زیر کد نویسی را انجام دهید.
توضیح برنامه:
- ابتدا باید یک متغیر را به عنوان عددی که ما وارد می کنیم، تعریف کنیم تا کدنویسی راحت تر شود. (ما Input را به عنوان متغیر تعریف کرده ایم و شما می توانید هر متغیری با هر اسمی انتخاب کنید!)
- حال باید متغیرمان را به برنامه تعریف کنیم و به آن معنایی ببخشیم که آن را به عنوان عددی که وارد می شود، تعریف می کنیم. (ما در این بخش از دستور Val 1 استفاده کرده ایم.)
- حال به مهمترین بخش این آموزش می رویم که دستورات شرطی IF هستند. شرط اول را برای اعدادی که وارد شده، بزرگتر یا مساوی 12 هستند؛ شرط دوم برای اعدادی که وارد شده، کوچکتر از 12 و بزرگتر یا مساوی 10 هستند (برای به کار بردن “و” در برنامه نویسی از واژه “And” استفاده می کنیم) و شرط سوم برای اعدادی که وارد شده، هیچ یک از حالات بالا نمی باشند که به معنای همان بازه عددی کوچکتر از 10 هستند.
- در آخر هم End If که به معنای پایان شرط می باشد، می نویسیم.
1: Val دستوری است که رشته های String ای یا غیر عددی وارد شده را به مقادیر عددی یا Integer ای تبدیل می کند و مانع بروز خطا در برنامه می شود. (برای مثال اگر ورودی “Abc12Bs356#$%” باشد، عدد تبدیل شده به صورت “12356” تبدیل می شود.)
7- حال برنامه را با زدن گزینه Start در نوار ابزار بالا، اجرا می کنیم.
8- حال برنامه اجرا می شود و با توجه به تصاویر زیر شما می توانید از درست عمل کردن برنامه اطمینان پیدا کنید.
9- حال برای بستن پروژه و بازگشت به فرم و محیط کد نویسی، بر روی علامت Stop (تصویر زیر) کلیک می کنیم.
[divider style="double" top="20" bottom="20"]
سورس کد پروژه
|
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 |
Public Class Form1 Private Sub Submit_Button_Click(sender As Object, e As EventArgs) Handles Submit_Button.Click Dim Input As Integer 'تعریف یک متغیر دلخواه Input = Val(Input_TextBox.Text) 'تعریف کردن متغیر به عنوان عدد وارد شده If Input >= 12 Then 'اگر متغیر بزرگتر یا مساوی 12 بود آنگاه؛ Status_Label.Text = "وضعیت: " & "شما قبول شده اید!" 'این متن را نمایش بده ElseIf Input < 12 And Input >= 10 Then 'اگر متغیر بزرگتر یا مساوی 10 یا کوچکتر از 12 بود آنگاه؛ Status_Label.Text = "وضعیت: " & "متاسفانه شما مشروط شده اید!" 'این متن را نمایش بده Else 'اگر متغیر هیچ یک از حالات نبود آنگاه؛ Status_Label.Text = "وضعیت: " & "متاسفانه شما تجدید شده اید!" 'این متن را نمایش بده End If 'پایان دستور شرط End Sub End Class |
[divider style="double" top="20" bottom="20"]
فایل های تمرین
